Tryb postępowania w sprawie nadania stopnia
doktora
Załącznik do Uchwały Nr 110 – 2019
Rady Naukowej Instytutu Nauk Prawnych
Polskiej Akademii Nauk
z dnia 14 czerwca 2019 roku
Tryb postępowania w sprawie nadania stopnia doktora
w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk
I. POSTANOWIENIA OGÓLNE
- Postępowanie w sprawie nadania stopnia doktora nauk prawnych przeprowadza Rada Naukowa Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk (dalej: INP PAN), a w zakresie przewidzianym w niniejszej uchwale – komisje powołane przez Radę Naukową INP PAN, stosując przepisy art. 177-197 i art. 217 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. poz. 1668, z późn.zm.) oraz postanowienia niniejszej uchwały.
- Uchwała stosuje się do postępowania w sprawie nadania stopnia doktora nauk prawnych w trybie eksternistycznym. W przypadku prowadzenia przez INP PAN szkoły doktorskiej, uchwałę stosuje się z uwzględnieniem regulaminu tej szkoły uchwalonego na podstawie art. 205 ust. 2 powołanej ustawy z dnia 20 lipca 2018 r.
- Uchwały nie stosuje się do przewodów doktorskich wszczętych przed 30 kwietnia 2019 r., do których, zgodnie z art. 179 ust. 1 ustawy z dnia 3 lipca 2018 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. poz. 1669, z późn.zm.), przepisy ustawy z dnia 14 marca 2005 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz.U. z 2017 r. poz. 1789) oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie tej ustawy.
II. WYZNACZANIE PROMOTORA, PROMOTORÓW LUB PROMOTORA POMOCNICZEGO
- Osoba ubiegająca się o stopień doktora przed złożeniem wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie nadania stopnia doktora składa wniosek o wyznaczenie promotora lub promotora i promotora pomocniczego, załączając oświadczenia kandydatów na promotora i promotora pomocniczego o wyrażeniu zgody na pełnienie tych funkcji, jak również swoje zobowiązanie do wniesienia opłaty, o której mowa w rozdziale IV, odpowiednio do postanowień tego rozdziału.
- We wniosku, o którym mowa w pkt 1, wskazuje się przewidywany temat rozprawy doktorskiej.
- Jeżeli rozprawa doktorska obejmuje zagadnienia naukowe z więcej niż jednej dyscypliny, osoba ubiegająca się o stopień doktora może złożyć wniosek o wyznaczenie promotorów. W takiej sytuacji w uchwale o wyznaczeniu promotorów Rada Naukowa wskazuje dyscyplinę̨, w której będzie się toczyć postępowanie w sprawie nadania stopnia doktora, przy czym postępowanie prowadzone w INP PAN może prowadzić do nadania stopnia jedynie doktora nauk prawnych.
- Jeżeli rozprawa doktorska ma być przedstawiona w języku obcym, do wniosku należy załączyć zgodę promotora, promotora pomocniczego lub promotorów na przedstawienie rozprawy w tym języku.
- Rada Naukowa INP PAN podejmuje uchwałę w sprawie wyznaczenia promotora lub promotora i promotora pomocniczego albo promotorów w głosowaniu tajnym, bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy członków Rady uprawnionych do głosowania. W głosowaniu biorą udział członkowie Rady posiadający tytuł profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego albo uprawnienia równoważne uprawnieniom wynikającym z posiadania stopnia doktora habilitowanego w danej dyscyplinie, w myśl art. 226 ust. 1 – ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
- Rada Naukowa wyznacza promotora w miejsce osoby, która z uzasadnionej przyczyny złożyła rezygnację z pełnienia tej funkcji. Wyznaczenie nowego promotora następuje po złożeniu wniosku przez osobę pełniącą dotychczas tę funkcję, na wniosek kandydata i po wyrażeniu pisemnej zgody przez pracownika naukowego, który ma być wyznaczony na promotora. Głosowanie w sprawie wyznaczenia nowego promotora odbywa się w trybie określonym w ust. 5.
- Rada Naukowa wyznacza promotora pomocniczego w miejsce osoby, która z uzasadnionej przyczyny złożyła rezygnację z pełnienia tej funkcji. Wyznaczenie nowego promotora pomocniczego następuje po złożeniu wniosku przez osobę pełniącą dotychczas tę funkcję, na wspólny wniosek kandydata i promotora, po wyrażeniu pisemnej zgody przez pracownika naukowego, który ma być wyznaczony na promotora pomocniczego. Głosowanie w sprawie wyznaczenia nowego promotora pomocniczego odbywa się w trybie określonym w ust.5.
III. SPOSÓB WERYFIKACJI EFEKTÓW UCZENIA SIĘ DLA KWALIFIKACJI NA POZIOMIE 8 PRK
- Osoba, która zamierza ubiegać się o wszczęcie postępowania w sprawie nadania stopnia doktora, przed złożeniem wniosku, o którym mowa w art. V pkt 1, składa do Przewodniczącego Rady Naukowej INP PAN wniosek o przeprowadzenie egzaminu w celu weryfikacji efektów uczenia się dla kwalifikacji na poziomie 8 PRK, z zastrzeżeniem pkt 2.
- Absolwent studiów doktoranckich INP PAN, zgodnie z uchwałą Rady Naukowej INP PAN z dnia 13 kwietnia 2018 roku wydaną na podstawie § 4 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 10 lutego 2017 r. w sprawie kształcenia na studiach doktoranckich w uczelniach i jednostkach naukowych (Dz. U. poz. 256) oraz § 1 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 września 2016 r. w sprawie charakterystyk drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji typowych dla kwalifikacji uzyskiwanych w ramach szkolnictwa wyższego po uzyskaniu kwalifikacji pełnej na poziomie 4 – poziomy 6-8 (Dz.U. poz. 1594), wydanym na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy z 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz.U. z 2017 r., poz.986), w trakcie studiów doktoranckich nabywa kwalifikacje na poziomie 8 PRK. Zaświadczenie o ukończeniu studiów doktoranckich INP PAN poświadcza uzyskanie efektów uczenia się dla kwalifikacji na poziomie 8 PRK.
- Egzamin, o którym mowa w pkt 1, przeprowadza komisja powołana przez Rade Naukową INP PAN, (zwana dalej „Komisją ds. weryfikacji efektów uczenia się”), złożona z co najmniej 3 członków Rady Naukowej posiadających tytuł profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego albo uprawnienia równoważne uprawnieniom wynikającym z posiadania stopnia doktora habilitowanego w danej dyscyplinie oraz z promotora. Komisja podejmuje uchwały większością głosów przy obecności co najmniej 2/3 jej członków, w tym promotora.
- Członkowie komisji podczas rozmowy z osobą ubiegającą się o nadanie stopnia doktora weryfikują jej kwalifikacje w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych w stopniu określonym w pkt 5, w tym w związku z treścią przygotowywanej bądź ukończonej rozprawy doktorskiej.
- Kandydat wnioskujący o przeprowadzenie postępowania w sprawie nadania stopnia doktora wykazywać powinien następujące kwalifikacje:
Wiedza |
Zna i rozumie |
W-01 |
w stopniu umożliwiającym rewizję istniejących paradygmatów – światowy dorobek, obejmujący podstawy teoretyczne oraz zagadnienia ogólne i wybrane zagadnienia szczegółowe – właściwe dla dyscypliny naukowej, |
W-02 |
zna i rozumie główne trendy rozwojowe dyscypliny naukowej, istotne dla programu kształcenia, |
W-03 |
zna i rozumie metodologię badań naukowych, |
W-04 |
fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji, |
W-05 |
ekonomiczne, prawne i inne istotne uwarunkowania działalności badawczej |
Umiejętności |
Potrafi |
U-01 |
wykorzystywać wiedzę z różnych dziedzin nauki lub sztuki do twórczego identyfikowania, formułowania i innowacyjnego rozwiązywania złożonych problemów lub wykonywania zadań o charakterze badawczym, a w szczególności:
|
U-02 |
transferować wyniki prac badawczych do sfery gospodarczej i społecznej, |
U-03 |
upowszechniać wyniki badań, także w formach popularnych, |
U-04 |
inicjować debatę, |
U-05 |
uczestniczyć w dyskursie naukowym, |
U-06 |
posługiwać się językiem obcym w stopniu umożliwiającym uczestnictwo w międzynarodowym środowisku naukowym i zawodowym, |
U-07 |
planować i realizować indywidualne i zespołowe przedsięwzięcie badawcze lub twórcze, także w środowisku międzynarodowym, |
U-08 |
samodzielnie planować i działać na rzecz własnego rozwoju oraz inspirować i organizować rozwój innych osób, |
U-09 |
opracowywać programy kształcenia lub szkolenia i realizować je z wykorzystaniem nowoczesnych metod i narzędzi |
Kompetencje społeczne |
Jest gotów do |
K-01 |
krytycznej oceny dorobku reprezentowanej dyscypliny naukowej, |
K-02 |
krytycznej oceny własnego wkładu w rozwój tej dyscypliny, |
K-03 |
uznawania znaczenia wiedzy i rozwiązywania problemów poznawczych i praktycznych, |
K-04 |
wypełniania zobowiązań społecznych badaczy i twórców, |
K-05 |
inicjowania działania na rzecz interesu publicznego, |
K-06 |
myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy, |
K-07 |
podtrzymywania i rozwijania etosu środowisk badawczych i twórczych, w tym:
|
- Komisja do spraw weryfikacji efektów uczenia się, po stwierdzeniu, że kandydat dysponuje kwalifikacjami opisanymi w pkt 5, podejmuje uchwałę o uzyskaniu przez kandydata efektów uczenia się na poziomie kwalifikacji na poziomie 8 PRK. Uchwała ta jest podstawą wydania kandydatowi przez Dyrektora INP PAN certyfikatu poświadczającego uzyskanie efektów uczenia się dla kwalifikacji na poziomie 8 PRK.
- Kandydatowi, wobec którego Komisja nie stwierdziła powyższych kwalifikacji, służy prawo ponownego przystąpienia do egzaminu. Termin ponownego egzaminu nie może przypadać w czasie krótszym niż 5 miesięcy od czasu przeprowadzenia pierwszego egzaminu.
IV. ZASADY USTALANIA WYSOKOŚCI OPŁATY ZA POSTĘPOWANIE W SPRAWIE NADANIA STOPNIA DOKTORA
- Kandydat do stopnia doktora wnosi na rzecz INP PAN opłatę za przeprowadzenie postępowania w tej sprawie, z zastrzeżeniem pkt 2 i 3.
- Opłaty nie pobiera się od kandydata do stopnia doktora będącego pracownikiem Instytutu.
- W uzasadnionych przypadkach Dyrektor Instytutu może zwolnić kandydata do stopnia doktora, na jego wniosek, z opłaty w całości lub w części.
- Wysokość opłaty ustala, w drodze zarządzenia, Dyrektor Instytutu, przy czym nie może ona przekraczać kosztów postępowania, uwzględniających w szczególności wynagrodzenie promotora lub promotorów, promotora pomocniczego i recenzentów.
V.ZŁOŻENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ I WSZCZĘCIE POSTĘPOWANIA
- Osoba ubiegająca się o nadanie stopnia doktora składa wniosek do Przewodniczącego Rady Naukowej INP PAN o wszczęcie postępowania w sprawie nadania stopnia doktora ze wskazaniem dziedziny i dyscypliny.
- Do wniosku dołącza się:
- rozprawę doktorską wraz ze streszczeniem w języku angielskim, a w przypadku rozprawy doktorskiej przedstawionej w języku obcym ze streszczeniem w języku polskim oraz autoreferatem; w razie gdy rozprawa doktorska jest zbiorem opublikowanych i powiązanych tematycznie artykułów naukowych, dołącza się również krótki opis (10-15 stron) przedstawiający osiągnięcia wnioskodawcy i ich odniesienie do aktualnego stanu wiedzy, a jeżeli wnioskodawca przedstawia jako rozprawę doktorską publikację wieloautorską lub publikacje wieloautorskie – oświadczenia współautorów o procencie ich udziału w publikacji;
- pozytywną opinię promotora lub promotorów co do rozprawy doktorskiej;
- życiorys;
- poświadczoną (notarialnie, przez podmiot wydający albo przez sekretariat INP PAN w razie składania bezpośrednio) kopię dokumentu potwierdzającego posiadanie tytułu zawodowego magistra;
- wykaz prac naukowych, z załączeniem dorobku, o którym mowa w art. 186 ust. 1 pkt 3 lit. a i b powołanej ustawy z dnia 20 lipca 2018 r.;
- certyfikat, o którym mowa w rozdziale III pkt 6 lub poświadczoną kopię dyplomu ukończenia studiów bądź innego certyfikatu poświadczającego spełnienie wymagania określonego w art. 186 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy z dnia 20 lipca 2018 r.;
- poświadczoną kopię certyfikatu lub dyplomu ukończenia studiów poświadczającego znajomość nowożytnego języka obcego na poziomie biegłości językowej co najmniej B2
- informację o przebiegu postępowania o nadanie stopnia doktora, jeżeli kandydat ubiegał się uprzednio o nadanie tego stopnia w zakresie nauk prawnych.
- Rozprawę doktorską składa się w 5 egzemplarzach, a jej streszczenie i autoreferat w 15 egzemplarzach – w formie papierowej z kopią zapisaną na elektronicznym nośniku danych,
- Rada Naukowa INP PAN wszczyna postępowanie w sprawie nadania stopnia doktora w drodze uchwały podjętej w głosowaniu tajnym, bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy członków Rady uprawnionych do głosowania. W głosowaniu biorą udział członkowie Rady posiadający tytuł profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego albo uprawnienia równoważne uprawnieniom wynikającym z posiadania stopnia doktora habilitowanego w danej dyscyplinie, jak również promotor (promotorzy).
- Jeżeli wnioskodawca, w dołączonym do wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie nadania stopnia doktora w kopii dokumentu potwierdzającym posiadanie tytułu zawodowego magistra nie wykazał ukończenia jednolitych studiów magisterskich na kierunku prawo, zobowiązany jest on do spełnienia warunku wykazania się wiedzą z zakresu prawa, a w takim przypadku Rada Naukowa w uchwale o wszczęciu postępowania stwierdza obowiązek złożenia przez wnioskodawcę pięciu egzaminów uzupełniających z następujących gałęzi prawa: prawo konstytucyjne, prawo karne, prawo cywilne, prawo administracyjne oraz prawo procesowe do wyboru: cywilne, karne oraz administracyjne i sądowoadministracyjne. Uzyskanie przez wnioskodawcę pozytywnych ocen ze wszystkich tych pięciu egzaminów jest warunkiem dopuszczenia do dalszych czynności postępowania w sprawie nadania stopnia doktora.
- W przypadku, o którym mowa w pkt 5:
- Przewodniczący Rady Naukowej:
- wyraża zgodę na proponowany przez wnioskodawcę przedmiot z zakresu prawa procesowego, przy czym, w porozumieniu z promotorem, może zgody nie wyrazić i wskazać inny przedmiot z tego zakresu, biorąc pod uwagę tematykę rozprawy doktorskiej wnioskodawcy;
- wyznacza termin dla kandydata na złożenie przepisanych egzaminów;
- Dyrektor INP PAN wyznacza egzaminatorów do przeprowadzenia egzaminów.
- Przewodniczący Rady Naukowej:
VI. POWOŁYWANIE KOMISJI DOKONUJĄCEJ CZYNNOŚCI W POSTĘPOWANIU W SPRAWIE NADANIA STOPNIA DOKTORA (KOMISJI DOKTORSKIEJ)
- Po podjęciu uchwały o wszczęciu postępowania w sprawie nadania stopnia doktora Rada Naukowa na wniosek Przewodniczącego Rady Naukowej powołuje komisję do przeprowadzenia czynności postępowania w sprawie nadania stopnia doktora, dalej określaną jako „komisja doktorska”.
- W skład komisji doktorskiej wchodzi co najmniej 9 członków Rady Naukowej INP PAN, posiadających tytuł profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego albo uprawnienia równoważne uprawnieniom wynikającym z posiadania stopnia doktora habilitowanego w danej dyscyplinie. W skład komisji ponadto wchodzą: promotor (promotorzy) i recenzenci oraz, bez prawa głosu, promotor pomocniczy.
- Komisja doktorska powoływana jest w drodze uchwały, podjętej w trybie określonym w rozdziale V pkt 4. W uchwale wskazuje się przewodniczącego, zastępcę przewodniczącego i sekretarza komisji doktorskiej.
VII. WYZNACZANIE RECENZENTÓW I RECENZJE
- Recenzenci wyznaczani są po wszczęciu postępowania w sprawie nadania stopnia doktora, a w przypadku, o którym mowa w rozdziale V pkt 5 po pozytywnym złożeniu egzaminów uzupełniających, przez Radę Naukową INP PAN w drodze uchwały, na wniosek Przewodniczącego Rady Naukowej, po zasięgnięciu opinii promotora. Rada Naukowa podejmuje uchwałę w sprawie wyznaczenia recenzentów w trybie określonym w rozdziale V pkt 4.
- Recenzje przedstawiane są w formie papierowej, z kopią na elektronicznym nośniku danych.
- Recenzja w postępowaniu dotyczącym nadania stopnia doktora zawiera konkluzje co rozprawy doktorskiej. Recenzja może zawierać wnioski dotyczące uzupełnienia lub poprawy rozprawy doktorskiej – w takim przypadku rozprawa jest przekazywana promotorowi oraz osobie ubiegającej się o nadanie stopnia doktora. Po uzupełnieniu lub poprawie rozprawy jest ona kierowana do ponownej oceny tych samych recenzentów.
- Rada Naukowa może na wniosek recenzenta, usprawiedliwiający przyczynę uchylenia się od sporządzania recenzji, podjąć uchwałę o wyznaczeniu nowego recenzenta w miejsce rezygnującego.
- Rada Naukowa może, na wniosek komisji doktorskiej, nie przyjąć recenzji, o ile nie zawiera ona jednoznacznych i uzasadnionych konkluzji oraz zobowiązać recenzenta do jej uzupełnienia.
- Recenzja może zawierać́ wniosek o wyróżnienie rozprawy doktorskiej. Wniosek taki winien być́ uzasadniony w sposób wskazujący na te walory pracy, które stanowią̨ o zasadności jej wyróżnienia. Wniosek o wyróżnienie rozprawy doktorskiej recenzent może złożyć́ również̇ w trakcie publicznej obrony rozprawy doktorskiej.
VIII. CZYNNOŚCI KOMISJI DOKTORSKIEJ – OBRONA PRACY DOKTORSKIEJ
- Członkowie komisji doktorskiej zapoznają się z rozprawą doktorską lub jej streszczeniem i autoreferatem, jak również z recenzjami, doręczonymi co najmniej 7 dni przed terminem posiedzenia komisji.
- Komisja doktorska podejmuje uchwałę w sprawie dopuszczenia do obrony rozprawy doktorskiej bezwzględną większością głosów przy obecności co najmniej połowy osób wchodzących w jej skład, w tym przewodniczącego lub zastępcy przewodniczącego.
- W razie nieprzyjęcia uchwały o dopuszczeniu rozprawy do obrony sprawa kierowana jest na posiedzenie Rady Naukowej INP PAN. Rada Naukowa podejmuje uchwałę w tej sprawie w drodze postanowienia.
- Obrona rozprawy odbywa się podczas otwartego posiedzenia komisji doktorskiej, z udziałem recenzentów, promotora jako członków Komisji (z prawem głosu) oraz promotora pomocniczego (bez prawa głosu).
- Podczas obrony kandydat przedstawia główne założenia rozprawy doktorskiej, a następnie recenzenci przedstawiają̨ swoje recenzje. W przypadku nieobecności jednego z recenzentów przewodniczący komisji doktorskiej zarządza odczytanie recenzji, a następnie otwiera dyskusję, w której mogą̨ zabierać głos wszyscy obecni na posiedzeniu. Dyskusję kończy odpowiedź osoby ubiegającej się o nadanie stopnia doktora na uwagi oraz pytania uczestników obrony.
- Po zamknięciu dyskusji komisja doktorska podczas niejawnej części posiedzenia podejmuje uchwałę o przyjęciu projektu uchwały Rady Naukowej w sprawie nadania stopnia. Uchwała podejmowana jest w głosowaniu tajnym bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy liczby członków komisji, w tym przewodniczącego lub zastępcy przewodniczącego, promotora oraz co najmniej dwóch recenzentów.
IX. NADANIE STOPNIA NAUKOWEGO DOKTORA
- Rada Naukowa INP PAN podejmuje uchwałę w sprawie nadania stopnia naukowego doktora po zapoznaniu się z projektem uchwały przyjętym przez komisję doktorską i przedstawionym przez jej przewodniczącego, zastępcę przewodniczącego lub sekretarza,
- Uchwałę w sprawie nadania stopnia naukowego doktora Rada Naukowa podejmuje w głosowaniu tajnym, bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy członków Rady uprawnionych do głosowania. W głosowaniu biorą udział członkowie Rady posiadający tytuł profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego albo uprawnienia równoważne uprawnieniom wynikającym z posiadania stopnia doktora habilitowanego w danej dyscyplinie, jak również promotor (promotorzy) i recenzenci.
- Nieprzyjęcie uchwały o nadaniu stopnia naukowego doktora oznacza decyzję o odmowie nadania stopnia. W takim przypadku, Rada Naukowa powierza sporządzenie uzasadnienia decyzji Przewodniczącemu Rady Naukowej albo przewodniczącemu lub sekretarzowi komisji doktorskiej. Niezwłocznie po sporządzeniu uzasadnienia decyzji Przewodniczący Rady Naukowej przekazuje je wszystkim osobom, o którym mowa w pkt 2 celem przedstawienia uwag w terminie, który wyznacza w tym celu. Brak uwag jest uznany za przyjęcie uzasadnienia przez Radę Naukową, natomiast w razie przedstawienia uwag, są one rozpatrywane na najbliższym posiedzeniu Rady Naukowej.
Przewodniczący Rady Naukowej
Instytutu Nauk Prawnych PAN: prof. dr hab. Andrzej Bierć